Począwszy od wieku 3 - 4 lat wykształcają się u dzieci zainteresowania muzyką oraz wykształca się słuch absolutny. Nie rozwijanie tych zainteresowań powoduje, że z każdym rokiem zmniejsza się możliwość ich rozwinięcia. Brak ćwiczeń w tym wieku powoduje stratę nie do odrobienia.

Kontakty z muzyką:

• pomagają dziecku przedszkolnemu w procesie przygotowania do nauki czytania, rozwijając słuch fizyczny i fonematyczny
• rozwijają sprawności zmysłów: wzroku, słuchu
• wyrabiają osobowość poprzez kształtowanie upodobań i zainteresowań
• rozwijają wrażliwość, uczucia, wartościowanie
• kształtują postawy moralne, zachowania prospołeczne
• wyrabiają procesy poznawcze takie jak: spostrzeganie, pamięć, myślenie
• wyrabiają prawidłowy oddech potrzebny podczas recytacji i mówienia

Okres przedszkolny jest czasem naturalnego, nieograniczonego potencjału twórczego dziecka. W tym wieku jest największa podatność dziecka na stymulacje zachowań twórczych. Współczesna pedagogika zabawy posługuje się muzycznymi metodami pracy Carla Orffa, Rudolfa Labana, Emila Jaquesa Dalcroze`a.

Carl Orff

Podstawą pedagogiczno-muzycznych idei Carla Orffa, kompozytora niemieckiego żyjącego w latach 1895-1982 jest kształcenie poprzez zabawę, ruch, muzykę, taniec, improwizację z wykorzystaniem słowa, ruchu, dźwięku. Carl Orff wykorzystuje słowo poprzez

• rytmizację oraz artykulację tekstu: legato-staccato

• poprzez posługiwanie się tempem: szybko-wolno

• dynamiką: głośno-cicho

• a także poprzez różnorodne zabarwienia emocjonalne takie jak zdziwienie, pytanie.

W swojej metodzie wykorzystuje on zabawy rytmiczno-muzyczne, śpiew, ruch, grę na instrumentach, improwizację ruchową, wokalną, instrumentalną, rozbudza u dzieci kreatywność.

Rudolf von Laban

Rudolf von Laban 1879-1958 pochodził z Węgier. Jest to jeden z najwybitniejszych pedagogów tańca, choreografii. Twórca nowoczesnej kinetografii, gimnastyki twórczej posługującej się ruchem, tańcem w połączeniu z muzyką relaksującą. Jego metoda zaspokaja naturalne potrzeby dziecka: ruchu, odprężenia, ekspresji, tworzenia.

Emil Jaques Dalcroz

Emil Jaques Dalcroz 1865-1950 szwajcarski muzyk i pedagog, twórca nowoczesnego wychowania muzycznego opartego na gimnastyce rytmicznej.

Wymienieni twórcy tworzyli nowe szkoły ruchu, tańca, gimnastyki, rytmiki. Cechą specyficzną wymienionych twórców jest otwartość ich koncepcji na różne kultury, obyczaje, tradycje. W praktyce oznacza to możliwości wykorzystania tak rodzimego materiału muzycznego, jak i europejskiego dorobku kulturalnego.

Metoda C. Orffa, R. Labana J. Dalcroze`a pozwala na organizowanie sytuacji problemowo-otwartych, dostarcza bogatych i różnorodnych doświadczeń, zachęca do podejmowania przez dziecko indywidualnych zadań, prób. Podsuwa także dziecku ciekawe materiały do zabawy, pozwala na ocenianie aktywności i chęci dziecka a nie wytworu. Pozwala także dziecku na twórcze obcowanie z muzyką

Wymienione metody zapewniają dziecku zaspokojenie jego naturalnej potrzeby: śpiewania, naśladowania, układania własnych kompozycji muzycznych, wokalnych. Dziecko poznaje:

• własne możliwości

• nabywa poczucia własnej wartości

• wyzbywa się zahamowań

• odkrywa, że jest potrzebne i ważne w grupie rówieśniczej

Dziecko odkrywa zdolności w konkretnym kierunku. Może to być taniec, zdolności wokalne, muzyczne itp. Opisane wyżej metody są wykorzystywane w pracy z dziećmi naszego przedszkola.

Opracowała: Danuta Gaida, nauczyciel oddziału drugiego dzieci 5-letnich

Literatura:

1. Z. Burowska. Współczesne systemy wychowania muzycznego. WSiP 1976

2. M. Przychodzińska-Kaciczak Polskie koncepcje powszechnego wychowania muzycznego WSiP 1979.

3. M. Przychodzińska-Kaciczak Dziecko i muzyka NK. 1974.

4. K. Lewandowska Rozwój zdolności muzycznych WSiP 1978.

Nota o autorze

Danuta Gaida - pedagog, absolwent Wydziału Pedagogicznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie oraz Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zatrudniona w Gminnym Przedszkolu w Tworogu.